Steeds meer woningen worden extreem energiezuinig ontworpen, tot “Nul op de Meter” aan toe. Het gevolg? Een “Geheel Elektrische woning”, zonder gas-aansluiting. De keuze voor een (elektrische) warmtepomp als verwarmingstoestel lijkt dan een appeltje-eitje. Maar is deze keuze wel logisch? Een warmtepomp heeft weliswaar een hoog rendement, het is ook een tamelijk complex en duur apparaat dat bovendien goed gemonitord moet worden om te voorkomen dat bijvoorbeeld de bodembron uitgeput raakt. En omdat we onze woningen al zo goed isoleren, is de warmtevraag – en dus de energieopwekkingsbehoefte – nog maar een fractie van wat ze tot voor kort was. Je kunt met een warmtepomp dan wel 50% besparen, maar 50% van weinig energie is niet veel.
Welke type warmtepomp is geschikt?
Bovendien is de ene warmtepomp de andere niet. Zo maakt het type warmtebron veel uit. Een echt hoog rendement is uitsluitend mogelijk met een bodembron (bij woningen meestal een gesloten bron). Maar er worden ook warmtepompen toegepast, die de buitenlucht als warmtebron gebruiken. En dat is niet verstandig, want juist als we deze warmte nodig hebben, is het buiten koud en is de warmtebron dus ook koud! En hoe kouder de bron, hoe geringer het rendement van een warmtepomp. Let wel, dit scheelt tientallen procenten! Daarnaast heeft buitenlucht de hinderlijke eigenschap dat ze condenseert als ze afgekoeld wordt in de warmtepomp. En dit vrijkomende condenswater bevriest dus, waardoor de warmtewisselaar verstopt raakt en ontdooid moet worden. Dat bevriezen treedt op bij buitentemperaturen van +5°C en lager (vaak dus in de winter) en dat ontdooien kost energie!
Dimensionering van de bodembron
Een ander onderscheid tussen warmtepompen is de dimensionering van de bodembron. Als deze te klein is, wordt er meer warmte onttrokken dan er uit de omliggende bodem naar toe kan stromen. Het gevolg is dat de temperatuur daalt en het rendement van de warmtepomp minder wordt.
Verwarming water door warmtepomp
En tenslotte is er nog een groot verschil tussen warmtepompen in de manier waarop zij het sanitairwater (o.a. voor de douche) verwarmen. De meest warmtepompen doen dit met een tamelijk slecht rendement; slechter dan van de meeste moderne gasgestookte HR-combiketels!
Kortom: bezint eer u begint. Ontwerp en kies niet blindelings voor een warmtepomp. Bij een lage warmtevraag, kan het verstandiger zijn om te zoeken naar een andere manier van verwarmen. En als een warmtepomp alsnog de beste oplossing is, kies dan de variant met het hoogste rendement.
