Het komt regelmatig voor dat de bouw tijdens een renovatie stilgelegd moet worden. Als er asbest wordt aangetroffen, kunnen er twee dingen gebeuren: het moet eruit of het moet weggewerkt/afgedekt. Hoe dan ook betekent het dat er even niet op de plek van de vondst kan worden gewerkt. Asbest verwijderen mag alleen gedaan worden door gecertificeerde bedrijven. De medewerkers komen dan van top tot teen ingepakt in speciale pakken op locatie om heel voorzichtig het asbest weg te halen.
Heel veel toepassingen
Asbest leek ooit zo`n perfect bouwmateriaal. Het is goedkoop, sterk en het slijt nauwelijks. Het isoleert goed en is hittebestendig. In de bouw is het dan ook op grote schaal toegepast, vooral de vorm van spuitasbest en asbestcement. Spuitasbest werd in Nederlandse woningen, utiliteit en schepen toegepast vanwege de isolerende en brandwerende eigenschappen. Maar als het beschadigt of wordt verwijderd verspreiden de asbestvezels zich via de lucht, met alle risico`s van dien. Asbestcement, cement versterkt met asbestvezels, werd op verschillende manieren in woningen en utiliteitsgebouwen verwerkt. Asbest golfplaten als dakbedekking op schuren zijn bekend, maar er waren heel veel meer toepassingen. Dakleien, schoorsteenpijpen, ventilatiekappen, rioolbuizen, waterleidingen, boeiboorden, gevel- en wandbekleding of -beplating, hemelwaterafvoer, luchtverwarming, vuilstortkokers, hitteschilden bij kachels en haarden, brandwerende deuren en wanden, vensterbanken, kruipluiken, vloerzeil en de kit van kozijnen. Een hele waslijst, en waarschijnlijk niet eens helemaal volledig.
Verbod op asbestdaken?
Asbest werd in twee vormen gebruikt: als hechtgebonden en als niet-hechtgebonden (ook wel losgebonden) materiaal. Bij hechtgebonden asbest zitten de vezels vast in een ander materiaal, meestal cement. De eerder genoemde dakbedekkings-golfplaten, rioolbuizen en waterleidingbuizen zijn daar voorbeelden van. Hechtgebonden asbest dat helemaal intact is, is niet gevaarlijk en kan vaak gewoon blijven zitten. Daken vormen een uitzondering omdat ze door wind en weer kunnen beschadigen waarbij er vezels vrij kunnen komen. Ook veroudering kan beschadigingen veroorzaken, en in geval van brand komen er ook asbestvezels in de lucht terecht. De overheid is daarom bezig met een verbod op asbestdaken. Gaat dat verbod door, dan moeten alle asbestdaken voor 2024 verwijderd worden. Een hele klus: voor de asbestsaneerders en daarna voor dakdekkers en/of bouwbedrijven.
Niet-hechtgebonden asbestvezels komen gemakkelijk vrij, omdat ze niet in een ander materiaal zijn vastgezet. Dit soort asbest moet daarom altijd verwijderd of afgedekt worden. Voorbeelden van producten en materialen waarin niet-hechtgebonden asbest is verwerkt, zijn vinylzeil, brandwerende kleding, afdichtingskoord, isolatieplaten en spuitasbest.
Vrije tijd
Werk je in de bouw? Dan moet je werkgever ervoor zorgen dat je niet met asbest in aanraking komt. Maar ga je in je vrije tijd ergens klussen? Let dan zelf goed op! Als het huis of gebouw waar je aan het werk gaat van voor 1994 is, dan is er grote kans dat je ergens asbest tegenkomt. En dat kan overal zijn! Van riolering tot schoorsteen. Soms is het duidelijk te zien, maar vaak ook niet. Ga in asbesthoudende materialen in elk geval niet zelf breken, boren of zagen want daarbij kunnen asbestvezels vrijkomen. Adem je die in, dan is dat heel slecht voor de gezondheid. Wees er dus op voorbereid en schakel zo nodig een professionele asbestverwijderaar in. Is het huis daarna `schoon`, dan kun je met een gerust hart verder klussen.
