Vandaag bouwen en ergens in de toekomst zomaar slopen en de restanten afdanken is niet meer van deze tijd. Zoveel mogelijk materialen recyclen of nog liever upcyclen is tegenwoordig immers heel goed mogelijk. Bij bouwen volgens het Cradle to Cradle principe ga je nog een flinke stap verder. Wat houdt Cradle to Cradle in en waarin verschilt het van andere vormen van duurzaam hergebruik?
Cradle to Cradle is een ontwerpfilosofie waarbij het uitgangspunt is dat alle materialen die tijdens de productie en de bouw worden gebruikt in de toekomst keer op keer kunnen worden hergebruikt. Zonder dat er (rest)afval ontstaat. Het hergebruik moet dus voor de volle honderd procent zijn. Daarnaast mag er geen kwaliteitsverlies optreden en krijg je er dus minimaal een gelijkwaardig product of materiaal voor terug.
Wat dat betreft kun je Cradle to Cradle zien als een striktere of verbeterde versie van upcyclen, waarbij een product of materiaal immers ook een tweede leven of een nieuwe functie krijgt. Al is dit proces bij upcycling niet altijd eindeloos herhaalbaar en ontstaat er vaak wel restafval.
Waardevast
Cradle to Cradle is sowieso iets heel anders dan recyclen. Want bij reclyclen heb je te maken met (al dan niet schadelijk) restafval, waardoor een product of materiaal meestal niet voor honderd procent wordt hergebruikt. Daarnaast kun je materialen vaak maar een beperkt aantal keren recyclen, doordat de kwaliteit afneemt tot het uiteindelijk niet meer bruikbaar is. Ook is bij recyclen meestal sprake van een minder hoogwaardig tweede of derde leven. Beton wordt bijvoorbeeld verpulverd en daarna als vulmateriaal voor wegen gebruikt, kwaliteitspapier eindigt als wc-papier, of kunststof behuizingen wordt vermalen en verwerkt in zoiets als een leuk zitbankje.
Vanwege de beperkte levensduur wordt recycling ook wel Cradle to Grave (van wieg tot graf) genoemd. Bij Cradle to Cradle (van wieg tot wieg) is het nadrukkelijk de bedoeling producten en materialen zo te ontwerpen, produceren en te gebruiken dat ze nagenoeg oneindig zijn te hergebruiken, zonder dat daar in de toekomst nieuwe grondstoffen voor nodig zijn. Met als achterliggende gedachte dat onze aardse grondstoffen nu eenmaal een keertje opraken.
Kringloop
Door de waardevastheid lijkt Cradle to Cradle (C2C) de ultieme vorm van verduurzaming en circulair bouwen. Het klinkt misschien wat zweverig, maar afval wordt hierbij gezien als voedingstof. Er is bij C2C altijd sprake van een kringloop of cyclus, precies zoals dat in de natuur ook gebeurt. Planten sterven en dienen als voedingsstoffen voor weer andere planten, er gaat niets verloren.
Bij Cradle to Cradle worden dan ook twee verschillende kringlopen onderscheiden. Een biologische cyclus met biologische en dus organische materialen (zoals hout) die volledig afbreekbaar zijn in de natuur, en een technische cyclus van materialen (zoals glas en aluminium) die eindeloos herbruikbaar zijn zonder verlies aan kwaliteit. Iets moet na gebruik dus of een nieuwe gelijkwaardige functie krijgen, of een voedende functie krijgen volgens het principe ‘afval is voedsel’.
Certificeren
Je mag een materiaal, product, of compleet gebouw niet zomaar aanprijzen als Cradle to Cradle, daar gaat een streng certificeringsprogramma aan vooraf waarbij een product of materiaal op meerdere aspecten wordt beoordeeld. Zo mogen bijvoorbeeld materialen geen giftige stoffen bevatten, wordt gekeken welke mogelijkheden tot hergebruik er zijn, mogen alleen hernieuwbare energiebronnen gebruikt worden en moet alles op een maatschappelijk verantwoorde manier gebeuren. Omdat er vier certificeringsniveaus bestaan (brons, zilver, goud en platina) hoef je niet al meteen alles tot in perfectie te beheersen en is er veel ruimte om stapsgewijs te groeien tot uiteindelijk het hoogste niveau van Cradle to Cradle is bereikt.
