Door strengere stikstofregels dreigt bijna een derde van alle geplande nieuwbouwwoningen niet gebouwd te kunnen worden. Dat stelt branchevereniging Bouwend Nederland. Tot 2030 staan ruim 631.000 woningen gepland, maar voor 244.000 daarvan is het onzeker of de benodigde vergunningen verstrekt kunnen worden. Het gaat vooral om projecten vlak bij kwetsbare natuurgebieden die lijden onder hoge stikstofuitstoot.
Bouwend Nederland deed onderzoek naar de impact van recente rechterlijke uitspraken en nieuwe beperkingen rond stikstof. Zo bepaalde de rechtbank in Den Haag eerder dit jaar dat de overheid actiever moet optreden tegen natuurschade door stikstofdepositie in beschermde Natura2000-gebieden. Eind vorig jaar zette de Raad van State bovendien een streep door het zogenoemde ‘intern salderen’, waarbij nieuwe bouwprojecten hun stikstofeffect mochten compenseren met eerder verleende vergunningen.
Vergunningstops in vier provincies
Door deze uitspraken liggen de vergunningverlening en daarmee nieuwbouwprojecten grotendeel stil in Drenthe, Gelderland, Overijssel en Noord-Brabant. Bouwend Nederland maakte, samen met Cobouw Bouwberichten, een interactieve kaart die duidelijk maakt hoe nijpend de situatie is.
„We hebben stikstofgevoelige Natura2000-gebieden gecombineerd met geplande woningbouwprojecten. Dan zie je hoe dicht veel projecten bij kwetsbare natuur liggen. Zonder oplossing voor het stikstofprobleem krijgen deze plannen geen vergunning meer,” aldus Arno Visser, voorzitter van Bouwend Nederland. „Het is een tijdbom die nu zichtbaar wordt.”
Economische schade loopt in de miljarden
De economische gevolgen van deze stilstand zijn volgens Bouwend Nederland aanzienlijk. Uit hun onderzoek blijkt dat Nederland de komende vijf jaar zo’n 93,5 miljard euro aan investeringen misloopt. Dat is meer dan de totale jaaromzet van de bouwsector. Dit bedrag betreft alleen de woning- en utiliteitsbouw; uitgestelde investeringen in infrastructuur zijn hier nog niet eens bij inbegrepen.
Geen makkelijke oplossingen meer
Volgens Visser zijn alle mogelijke uitwegen inmiddels bewandeld. „In de vier provincies waar vergunningloketten zijn gesloten, kun je nu niets meer. Soms vroeg ik me af of men de urgentie nog wel voelde.” Hij benadrukt dat alleen daadwerkelijke vermindering van stikstofuitstoot het probleem oplost.
Breed gedragen maatregelenpakket ligt klaar
Bouwend Nederland heeft inmiddels, samen met VNO-NCW, Natuurmonumenten en Natuur & Milieu, een integraal maatregelenpakket opgesteld voor het versneld terugbrengen van stikstofuitstoot. Dit plan ligt sinds eind vorig jaar bij minister Wiersma en wordt inmiddels ook gesteund door Biohuis, NVDE en Energie Nederland.
