Steigers zijn constructies bestaande uit steigerplanken en steigerpijpen. Vaak worden ze tegen een gebouw aan geplaatst, maar in een ruimte kan ook een steiger gebouwd worden. Het is altijd een tijdelijk iets, bedoeld om werkzaamheden op hoogte te kunnen uitvoeren.
Specialist
Het opbouwen van steigers is een vak apart. Veel bouwbedrijven hebben zelf geschoolde steigerbouwers in dienst, andere laten het over aan een erkend steigerbouwbedrijf. Bij dergelijke bedrijven werken gediplomeerde steigerbouwers. Bij de mbo-opleiding voor steigerbouwers staan zowel theorielessen als praktijkopdrachten op het programma. De theorie gaat over de verschillende soorten steigers die er zijn, over materialen, en over veiligheid. In de praktijklessen moet de opgedane kennis worden toegepast, gaat het om nauwkeurig leren werken volgens een vaste volgorde, en om het opdoen van snelheid en handigheid. De veiligheid staat daarbij altijd voorop, en daarom is er veel aandacht voor de werkhouding.
Monumentale gebouwen
Een steigerbouwer monteert en demonteert steigers en bevestigt als dat nodig is netten en zeilen aan de constructie. Het beroep van steigerbouwer is fysiek zwaar. De buizen en planken moeten allemaal omhoog gebracht en vastgemaakt. Machines zoals schroefmachines, hamers en takels maken het werk wel iets makkelijker, maar toch: een steigerbouwer moet sterk en fit zijn. Technisch inzicht is van belang en natuurlijk is het geen baan voor iemand met hoogtevrees. Vaak wordt er gewerkt in een ploeg van twee tot vier collega`s. Het werk speelt zich meestal buiten af. Het kan om een nieuwbouwproject gaan, maar ook om onderhoudswerkzaamheden aan monumentale gebouwen. Het is dus heel afwisselend.
Certificaten
Bij steigerbouw is veiligheid het allerbelangrijkst. Daarom zijn er voor het opbouwen van systeemsteigers eisen vastgelegd in de NEN 2770. Voor gespecialiseerde steigerbouwers zijn er twee certificaten: certificaat A voor uitvoerende steigermonteurs, en certificaat B voor eerste steigermonteurs. Steigermonteurs met een B-certificaat hebben meer verantwoordelijkheid, meer kennis en meer ervaring. Steigerbouwers moeten ook een VCA-certificaat hebben, voluit Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers/ VGM Checklist Aannemers (VCA). Aannemers stellen dit algemene veiligheidscertificaat bij veel bouwprojecten verplicht voor de werknemers. VCA gaat over de algemene veiligheidsregels op een bouwplaats. Ook voor steigerbouwers is het belangrijk om die regels te kennen. Uitvoerende werknemers kunnen volstaan met een Basis VCA. Leidinggevenden moeten een VOL (Veiligheid Operationeel Leidinggevende) VCA hebben.
Groene kaart
In verband met de veiligheid mag een stalen steiger alleen maar worden opgebouwd door ervaren en gecertificeerde steigerbouwers. Als de steiger eenmaal staat, moet duidelijk zijn dat hij veilig is. Dat wordt aangegeven met een groene steigerkaart. Die is naast het `sein veilig` ook een bron van informatie over belasting, en bevat regels omtrent het gedrag op de steiger.
Als er schade aan een steiger is, zoals een kapotte plank of een losgeschoten schoor, dan is de constructie onveilig en mag er niet op gewerkt worden. De groene steigerkaart wordt dan vervangen door een rood/witte kaart. Pas als de steiger hersteld en goedgekeurd is, mag de groene steigerkaart weer opgehangen, en kunnen de werkzaamheden op hoogte worden hervat.