In 2050 moeten de Nederlandse huishoudens onafhankelijk zijn van aardgas. Gasloos in de nieuwbouw is het makkelijkste deel van de opgave. De uitdaging zit met name in de bestaande bouw. De 100-jarige Woonstichting Tiwos uit Tilburg en de stichting MOED (Midden-Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij voor Energie en Duurzaamheid) hebben met een proef aangetoond dat het mogelijk is om de gasgestookte combiketel te vervangen door twee andere verwarmingsbronnen.
In één woning is een ‘industriële föhn’ toegepast en in de andere een CO2-warmtepomp. Een derde portiekwoning is bij het onderzoek betrokken om de resultaten te vergelijken met de oude, gasgestookte situatie. Beide nieuwe technieken hebben als groot voordeel dat de oude radiatoren en leidingen gewoon kunnen blijven zitten. Ook vloerverwarming en extra ventilatie zijn niet nodig. Hierdoor kan de investering wellicht een flink stuk lager uit vallen. Op dit moment is het gangbaar dat bij alternatieven voor aardgas de woning goed wordt geïsoleerd en vloerverwarming wordt aangelegd.
Warmtepomp op CO2
Het eerste alternatief voor de cv-ketel is een initiatief van Durocan, ontwikkelaar van duurzame energiesystemen. De warmtepomp van Durocan gebruikt CO2 als koudemiddel. De meeste warmtepompen werken met synthetische koudemiddelen. Met CO2 als koudemiddel bereikt de warmtepomp hogere temperaturen. Om een warmtepomp goed te laten werken, moet het koudemiddel dat gebruikt wordt onder druk gezet worden. De hoge druk die nodig is om CO2 als koudemiddel vloeibaar te maken, zorgt uiteindelijk voor een hogere verdamping en meer warmte. Volgens Durocan zorgt CO2 ervoor dat de warmtepomp een temperatuur kan bereiken tot 78 °C, ook als het buiten vriest. Op de website van Durocan valt te lezen dat de pomp ongeveer 15.000 euro kost.
Industriële föhn
In de tweede woning de cv-ketel vervangen door een industriële luchtverhitter. De verhitter, aangedreven door elektriciteit, blaast een hete luchtstroom uit. Het principe van deze luchtverhitter wordt veel door dakdekkers gebruikt. Bij het concept in Tilburg volgt de luchtstroom een gevinde buis die dient als warmtewisselaar en de warmte overbrengt op het water dat door de leidingen en radiatoren van het huis loopt. Het water dat door de leidingen loopt is, afhankelijk van de afstelling van de föhn, ongeveer 80°C. Het concept komt van ontwikkelaar Tube-Inside.
De woningen die bij het onderzoek betrokken zijn, staan op dit moment leeg. Daardoor kan het verbruik in de twee woningen worden gesimuleerd en dus exact gelijk kunnen houden. De woningen worden tot 21°C verwarmd. Dat lukte ook met de vorst van de afgelopen dagen. Het kennisinstituut voor installatietechniek ISSO monitort de pilot tot eind februari. De resultaten van de proef worden in april gepubliceerd.