In beginsel is een klimaatplafond weinig meer dan een plaat met een leidingnet erop gemonteerd. Door deze leidingen stroomt het water voor de verwarming en de koeling. In tegenstelling tot de meeste conventionele verwarmingssystemen, maken klimaatplafonds vooral gebruik van straling, veel meer dan van convectie.
De energiebesparing die met straling wordt gerealiseerd is substantieel. Dat komt omdat het menselijke lichaam gevoelig is voor zowel de luchttemperatuur als de temperatuur van de omliggende wanden en vloeren. Voor eenzelfde comfort- of gevoelstemperatuur hoeft de temperatuur van de ruimte daarom niet zo hoog te liggen als bij luchtverwarming, gemiddeld zelfs 2 °C lager. En algemeen wordt aangenomen dat een verschil van 1 °C een energiebesparing van ongeveer 7 tot 8 procent oplevert. Een ander voordeel naast energiezuinigheid en comfort is verder dat de onderhoudskosten laag zijn en er nagenoeg geen lucht- en dus ook geen stofverplaatsing is.
Onbegrensde ontwerpmogelijkheden
De keuze in de systemen is groot. De klimaatplafonds van Solid Air bieden bijvoorbeeld al onbegrensde ontwerpmogelijkheden omdat de producent niet gebonden is aan een leverancier of product, zodat opdrachtgevers oneindig kunnen variëren in samenstelling. Het metaalplafondsysteem wordt toegepast in onder andere plafondeilanden, een `trapezium` en/of `gewelfd` plafond. Net als tal van andere aanbieders biedt Solid Air haar afnemers de keuze voor koperen of kunststof leidingen. Koperen leidingen leveren een groter verwarmend en koelend vermogen dan het plafond met kunststofleidingen. Voor woningen en appartementen, zorgcentra e.d. heeft Solid een gipsklimaatplafond in het programma. Dit plafond is uitgevoerd met kunststofleidingen.
PCM’s
Een innovatieve ontwikkeling van de laatste jaren betreft het klimaatplafond Nilvis van producent Optivolt. Nilvis maakt daarbij gebruik van zogeheten PCM’s, phase changing materials. Deze niet-brandbare anorganische thermische zouten gedragen zich als een opslagmedium voor thermische energie. Die eigenschappen maken PCM zeer geschikt als warmte/koudebuffer. Een correct toegepast klimaatplafond zorgt er dan ook voor dat de binnentemperatuur constanter blijft. Als de lucht onder het klimaatplafond wordt opgewarmd en boven wordt afgekoeld, ontstaat er vanzelf een circulatie. Zo werkt het systeem zonder mechanische aandrijving wat weer energie bespaart.
In de Nilvis-klimaatplafonds zijn de PCM’s zijn verwerkt in matten die worden bevestigd op speciale plafondplaten. Dit wordt aangelegd onder een bestaand plafond of vervangt het systeemplafond.
Hybride systemen
Steeds vaker duiken ook hybride systemen op. Zo heeft Integra het klimaatplafondsysteem Next Hybride, een combinatie van een regulier actief plafond met een geïntegreerde luchttoevoer. Next Hybride PCM is naast de watervoerende meanders en een specifiek luchttoevoer mechanisme voorzien van PCM-panelen.
Een andere producent, de HC Groep, heeft een systeem (U44Hybrid) waarbij de plafonds ‘samenwerken’ met de betonmassa. De panelen bestaan uit een geperforeerd aluminium paneel, voorzien van koperen leidingen waardoor het water stroomt. Door middel van straling, convectie en geleiding wordt de plafondbetonmassa van het gebouw tijdens de nacht voorzien van koude-energie. De totale warmtelast wordt over de dag-/nachtcyclus afgevoerd. Overdag wordt een gedeelte van de warmtelast afgevoerd door het klimaatplafond. De rest van de warmtelast wordt tijdelijk opgeslagen in de betonmassa. Tijdens de nacht wordt deze energie uit het beton afgevoerd zodat overdag de betonmassa weer optimaal warmte op kan nemen.