Het verbindingselement van Schöck voor dit nieuwe ophangsysteem wordt in VBI-randplaten geïntegreerd. Innovatief aan deze oplossing voor appartementen is de snelheid en het gemak waarmee de vrij uitkragende balkons zonder onderstempeling en steigerwerk droog aan het prefab casco van het appartementengebouw gemonteerd kunnen worden. Bijkomend voordeel hiervan is dat de prefab balkons demontabel blijven. Ze kunnen dus eenvoudig van de gevel gehaald en hergebruikt worden. Bij twee nieuwbouwprojecten, een appartementencomplex in Amersfoort van Goossen te Pas Bouw en een verpleeghuis in Marum van Plegt-Vos is het concept van deze balkonoplossing toegepast.
Arend Jan Spijker, teamleider en projectmanager R&D bij VBI, legt uit dat VBI Appartementenvloeren de basis zijn van deze nieuwe oplossing voor uitkragende balkons. “Nieuw aan deze balkonoplossing is dat dit type balkons voortaan in combinatie met prefab betonelementen gerealiseerd kan worden”, legt Spijker uit. In het vloerveld met de prefab kanaalplaten worden grenzend aan de balkons of galerijen, speciale prefab randelementen in de vloer opgenomen. Deze randplaten, die in breedte kunnen variëren van 80cm tot 140cm, zijn in de fabriek al voorzien een verankeringssysteem met bevestigingspunten. VBI heeft dit systeem samen met de firma Schöck Nederland BV ontwikkeld. “In principe past dit systeem op alle soorten prefab balkonoplossingen.” Spijker legt uit dat de balkonverbindingen een koudebrugonderbreking hebben. “Dit geïsoleerde gedeelte, de zogenoemde iso-korf, wordt in een ontwerp vaak vergeten, maar levert wel een belangrijke bijdrage aan het goed kunnen isoleren van een gebouw.” De balkon- en vloerdelen met bijbehorende verankerings- en bevestigingspunten passen naadloos in elkaar. “In de montagefase is het puur een kwestie van vloer- en balkononderdelen in elkaar schuiven en deze vervolgens fixeren. De balkons worden als laatste bouwelement, na de ruwbouw gemonteerd.” Hiermee wordt schade aan de balkons of vervuiling van de elementen tijdens de bouwwerkzaamheden voorkomen. “Na fixatie staat deze verbinding zo stevig als een huis waardoor de balkonoplossing verder geen controle nodig heeft tijdens de gebruiksfase”, zegt Spijker.
Afstemming met de aannemer
Frank van Dulkenraad is teamleider Technische Buitendienst bij VBI en is betrokken bij de voorbereidingen en de installatie van de balkons. Hij legt uit dat deze prefab balkonoplossing voor iedereen nieuw is. “Het is voor ons de eerste keer dat we onze nieuwe oplossing toepassen”, zegt Van Dulkenraad. “Als je volledig prefab bouwt, vinden we het van groot belang dat tijdens de voorbereidingen de technische details en specificaties zo goed mogelijk met de aannemer worden afgestemd. Op deze manier zorgen we vanuit VBI ervoor dat op de bouwplaats het monteren van de losse elementen gestroomlijnd loopt. De slimme verbinding van Schöck maakt het mogelijk om de balkons aan het eind van de levensfase te demonteren. Hierdoor draagt het nieuwe systeem bij aan duurzaam en circulair bouwen”, stelt Van Dulkenraad vast. “Het systeem van uitkragende balkons zonder onderstempeling is voor VBI overigens niet nieuw. Wel nieuw is dat bij deze balkonoplossing, in combinatie met een kanaalplaat, droog gemonteerd kan worden, waardoor de balkons niet meer op de traditionele manier in het werk aangestort hoeven te worden”. De droge montage levert een aantal belangrijke voordelen. De aannemer hoeft geen rekening meer te houden met droog- of verhardingstijd. De montage van de prefab onderdelen is niet meer afhankelijk van weersomstandigheden. Er zijn geen extra bewerkingen nodig op de bouwplaats, wat de kwaliteit verhoogt, faalkosten vermindert en de bouwtijd verkort. Van Dulkenraad: “Het plannen van een bouwkraan, dat vaak leidend is tijdens de bouwlogistiek, wordt bij deze balkonoplossing geoptimaliseerd omdat een kraan minder vaak ingezet hoeft te worden. Dat vergroot de flexibiliteit op de bouwplaats”, zegt hij. “Deze balkonoplossing kan door elke bouwer en balkonproducent probleemloos worden toegepast. De elementen zijn exact op elkaar afgestemd zodat het monteren niet fout kan gaan”, zegt Van Dulkenraad.
Flexibel gebouw
Woningcorporatie Woonzorg Nederland bouwt samen met Plegt-Vos het nieuwe verpleeghuis De Hoorn in het Groningse Marum, waarvoor het concept van de prefab balkons is toegepast. Jan Arno Roffel, projectleider vastgoed bij Woonzorg Nederland vertelt
dat het oorspronkelijke concept voor dit gebouw eigenlijk anders was. “We realiseren het gebouw nu als een verpleeghuis voor de zorgpartij Zonnehuisgroep Noord, terwijl het oorspronkelijke concept is bedoeld voor zelfstandige sociale huurappartementen. Op termijn zal deze zorgpartij het complex verlaten en dan veranderen we het gebouw weer tot de oorspronkelijk bedoelde huurappartementen.” Voor deze toekomstige woonfunctie is de prefab balkonoplossing al in het ontwerp meegenomen. “Nu hangen de balkons er nog niet aan, maar deze kunnen later alsnog aan de gevel worden gemonteerd”. Roffel geeft aan dat
met deze flexibiliteit wordt geanticipeerd op toekomstige maatschappelijke veranderingen waarvoor andere gebouwfuncties nodig zullen zijn. “Door te kiezen voor bepaalde beukmaten, woningscheidende muren, gangen en installatiekokers, kan met dit gebouw
relatief eenvoudig een verpleeghuis worden gerealiseerd, dat makkelijk is te transformeren naar appartementen.”
Snelle installatie
Ontwikkelende aannemer Goossen te Pas Bouw uit Enschede heeft de balkonoplossing van VBI toegepast voor de bouw van een appartementengebouw van dertig sociale huurwoningen in Amersfoort. Marko Nijland, projectleider van Goossen te Pas Bouw, vertelt
dat begin november dit jaar 24 balkons aan het appartementencomplex zijn gemonteerd. “Dat was binnen anderhalve dag gerealiseerd.” Nijland geeft aan dat dit project zich uitstekend leent als pilotproject. “We vinden het een interessante balkonoplossing vanwege de droge montage, waardoor je eenvoudig en snel seriematig kunt monteren. Je hebt ook geen hinder meer van het steigerwerk en de onderstempeling tijdens de ruwbouw. “Onderstempelen is een vrij intensieve, tijdrovende en bepaald geen populaire klus”, zegt Nijland. “Dat dit niet meer nodig is, vind ik een groot voordeel.” Daarnaast behoudt het balkon zijn kwaliteit, omdat deze pas als laatste element in de bouw- of afbouwfase wordt aangebracht. Als je ze namelijk in de ruwbouw hangt, moet je ze beschermen tegen beschadiging of vervuiling, zoals roestwater en specieresten. Erik Rolleman, uitvoerder van Goossen te Pas Bouw, is zeer te spreken over de snelle en eenvoudige montage van de balkons. “Eigenlijk is het een vrij simpel ophangsysteem, waarmee we binnen anderhalve dag 24 balkons aan de gevels kunnen hangen, dat is ongekend snel”, zegt Rolleman. “Dit systeem heeft ons een zestal weken tijdswinst opgeleverd, vergeleken bij de traditionele manier van balkons plaatsen aan een appartementengebouw. Groot voordeel vinden onze mensen op de bouwplaats, dat niet meer met onderstempeling gewerkt hoeft te worden. Het is namelijk een ingewikkelde en tijdrovende klus om die stempels en ondersteuning op te bouwen. Voor prefab balkons kiezen we dan ook het liefst voor deze balkonoplossing”, geeft Rolleman aan.