Architectenbureau Arc2 (spreek uit: Arc Kwadraat) in Almere realiseert aansprekende en duurzame gebouwen. In de opsomming specialismen staat geodetische koepels vermeld. Oprichter Gert-Jan de Jong van Arc2 legt uit hoe dat zit. `Ik ben behalve architect ook constructief ontwerper. Het bijzondere van geodetisch koepels zit `m in de constructie. Het efficiënte bouwsysteem, gebaseerd op een wiskundig model, geeft met een minimum aan materiaal een maximaal volume. In de geodetische koepel leiden het architectonische ontwerp en het constructieve ontwerp samen tot een bijzondere ruimtelijke beleving, vandaar mijn passie voor deze bijzondere bouwvorm.`
Efficiënt bouwsysteem
De geodetische geometrie is een natuurlijk vormprincipe dat ook in de natuur voorkomt. Uitgangspunt van de geodetische koepel is dat de bol verdeeld wordt in driehoekige vlakken op een driedimensionale wijze. De gelijkmatige verdeling van het gebruikte bouwmateriaal zorgt voor een optimale sterkte en stijfheid. Het is één van de meest efficiënte bouwsystemen om een grote, open ruimte te creëren; de overspanning kan wel tot een diameter van 350 meter zijn.
De constructie van de koepelconstructie kan uit staal of hout worden opgetrokken. Arc2 werkt alleen maar met hout. De Jong: `Wij kiezen voor hout omdat het even sterk en even zwaar is als staal, maar een veel groter volume heeft. Voor op druk belaste staven is dat een groot voordeel. Daarnaast is fsc-gekeurd hout milieuvriendelijk en duurzaam, en heeft het een mooie natuurlijke uitstraling.`
Regenwoud in Rotterdam
Arc2 heeft al heel wat geodetische koepels ontworpen. `Ik ben het meest trots op de Amazonica Dome in Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. Dat is een tropische biotoop met flora en fauna: een stukje tropisch regenwoud in Rotterdam, compleet met rivier, reptielen, schildpadden en vlinders. De overspanning meet 56 meter dus het is een flinke ruimte. De uitdaging was dat er binnen de koepel een warm, vochtig klimaat moet heersen. Voor de planten is het belangrijk dat er genoeg zonlicht naar binnen valt, maar veel transparante materialen, zoals kanaalplaten van polycarbonaat, lieten toch niet genoeg UV-licht door. We kwamen uit op het opvullen van de geometrische vlakken met luchtkussens van transparante folie. Daardoor ontstaat een overvloed aan daglicht. De luchtkussens laten UV-licht door en hebben als bijkomend voordeel dat ze zonnewarmte vasthouden. Dat komt ten goede aan het tropische klimaat in de koepel. De koepel staat er nu een aantal jaren. De planten groeien er uitstekend en de dieren hebben het er naar hun zin.`
Gert-Jan de Jong mag graag nog even door de Amazonica Dome wandelen als hij in de buurt is. `Het blijft een bijzondere ervaring.’
