Het verbruik van drinkwater van een particuliere Vitens-klant is de afgelopen jaren gedaald. Van 2021 tot en met 2024 daalden de vierjaarlijkse gemiddelden van het dagelijks verbruik per persoon met 7 liter. Dit is een daling van 5,5 %. Vanwege corona en een aantal droge jaren tussen 2018 en 2024 met meer drinkwaterconsumptie zegt deze daling niets over het toekomstige verbruik van particuliere Vitens-klanten. Omdat de totale vraag naar drinkwater nog steeds stijgt blijven drinkwater besparen en het in gebruik kunnen nemen van meer vergunde winbronnen voor drinkwater nodig.
Voor het eerst rapporteert Vitens in haar jaarverslag over 2024 het gemiddelde verbruik per persoon per dag over een periode van vier jaar tot en met 2024. Dit cijfer is een berekening op basis van de gegevens die Vitens heeft, zoals aantal huishoudelijke aansluitingen en geleverd drinkwater, en is uitgevoerd met openbare gegevens zoals het inwoneraantal in het verzorgingsgebied. De rapportage over het gemiddelde verbruik per persoon per dag past in onze strategie “Elke Druppel Duurzaam” en komt tegemoet aan de CSRD-rapportageplicht vanaf verslagjaar 2025.
Meer winnen voor drinkwatervoorziening
Met de toename van de drinkwatervraag (van wel 3,4 % tot 2035) door bevolkings- en economische groei blijven meer winbronnen voor drinkwater nodig. Ook om bij langere warme en droge periodes met voldoende drinkwaterreserves aan een hoge piekvraag te kunnen voldoen. Zo was er tot 2020 nog een stijgende trend in het individuele drinkwaterverbruik van particulieren in Nederland.
Vitens blijft samen met partners zoeken naar uitbreidingsmogelijkheden om op nieuwe én bestaande locaties meer water te kunnen winnen en zuiveren. Daarom werkt Vitens aan brondiversificatie, naast grondwater wordt dan ook drinkwater gemaakt uit oppervlakte- en oeverinfiltraatwater. Dit vanwege de algehele groeiende vraag naar drinkwater, een afnemende kwaliteit van de winbronnen en de invloed van verdroging en verzilting op het watersysteem door klimaatverandering. Van oudsher is Vitens een drinkwaterbedrijf dat grondwater wint.
Weersomstandigheden of gasprijs beïnvloeden verbruik
Vrijdag 25 april presenteerde drinkwaterbedrijf Vitens haar jaarverslag 2024. Uit de cijfers over 2024 blijkt dat het aantal aansluitingen en de totaal geleverde hoeveelheid drinkwater is toegenomen ten opzichte van 2023. Een analyse over de periode 2018 tot en met 2024 laat sinds 2021 wel een daling over vierjaarlijkse gemiddelden zien in het verbruik van drinkwater per persoon per dag. “Cijfers uit het verleden zijn ongetwijfeld beïnvloed door spaarzaam drinkwaterverbruik van klanten maar ook door droge of natte weersomstandigheden en een hoge of lage gasprijs”, zegt Tjeerd Roozendaal, voorzitter van de Raad van Bestuur (CEO) van Vitens. “Dus blijft drinkwaterbesparing meer dan ooit nodig. We moeten ook blijven zoeken naar nieuwe grondwaterbronnen en alternatieve winbronnen voor drinkwater. We weten dat de toekomstige vraag blijft stijgen en wij dus ieder jaar meer drinkwater moeten leveren, onder andere door bevolkingsgroei en verdroging en verzilting door klimaatverandering”.
Daling vierjaarlijkse gemiddelden drinkwaterverbruik
Voor de berekening van de vierjaarlijkse gemiddelde particuliere verbruikscijfers hanteert Vitens voor de rapportagejaren 2021, 2022, 2023 en 2024 het gemiddelde drinkwaterverbruik over ieder rapportagejaar en de drie daaraan voorafgaande jaren. Deze manier van berekenen zorgt ervoor dat weersextremen in één kalenderjaar het beeld van een trend niet te veel beïnvloeden. Deze berekening wordt aanbevolen in het Nationaal Plan van Aanpak Drinkwaterbesparing.
Over gemeten perioden van vier opeenvolgende jaren was het gemiddelde verbruik van Vitens-klanten tot en met 2024 119,5 liter drinkwater per persoon per dag (p.p.p.d.). Het jaar ervoor was dit 123,4 liter p.p.p.d., In vier jaren tot en met 2022 was het verbruik 125,7 en tot en met 2021 was het gemiddelde verbruik van vier opeenvolgende jaren 126,5 liter p.p.p.d.
“Het onderwerp drinkwater is steeds vaker een gespreksonderwerp bij de koffieautomaat. Drinkwaterbesparing en een mogelijk tekort aan drinkwater zijn nog altijd actueel. We zien dat onze klanten steeds bewuster omgaan met drinkwater. Daarnaast zijn er steeds meer technologische mogelijkheden om drinkwater te besparen”, aldus Roozendaal.
Uitdagingen en kansen
Uit het jaarverslag over 2024 blijkt dat Vitens een stabiel jaar heeft gedraaid. In totaal heeft Vitens 343,4 miljoen m3 drinkwater geleverd. Het resultaat na belastingen bedroeg 34,5 miljoen euro.
“Drinkwater uit de kraan lijkt vanzelfsprekend, maar achter de kraan schuilt een wereld van samenwerking, vakkennis en toewijding. Dat maakt ons werk niet alleen uitdagend, maar ook betekenisvol”, blikt Roozendaal terug op zijn eerste jaar als CEO. Een jaar met onder andere meerdere kookadviezen. “Na drie grote en impactvolle kookadviezen in het voorjaar, moest Vitens in het najaar een kookadvies afgeven voor meer dan 70.000 aansluitingen in Apeldoorn. “Een ongekende situatie met grote impact. Ik trek mij dat zeer aan, net als mijn collega’s. We hebben er in de operatie alles aan gedaan om de gevolgen voor bewoners en bedrijven zo klein mogelijk te houden”.
De komende jaren moet er aanzienlijk worden geïnvesteerd om een toenemende vraag naar drinkwater en noodzakelijke vervangingen van infrastructuur te financieren. Dat is nodig om de toekomstige drinkwatervoorziening robuust en duurzaam te maken. Binnen Vitens wordt aan verschillende projecten gewerkt, zoals de nieuwbouw van een productiebedrijf in Gelderland en de aanleg van een transportleiding in Overijssel. De omvang van deze projecten is voor Vitens nieuw. Onze toewijding om te blijven werken aan het zekerstellen van de drinkwatervoorziening, vandaag en morgen, niet. “De toekomst brengt grote uitdagingen, maar ook kansen om nog veerkrachtiger in de bedrijfsvoering te worden. Samen met onze collega’s, klanten en partners bouwen we aan Vitens dat klaar is voor de generaties na ons”, aldus Roozendaal.