De plannen die het demissionaire kabinet tijdens Prinsjesdag heeft gepresenteerd, zijn niet genoeg om de problemen in Nederland op te lossen. Dit zegt Arno Visser, voorzitter van brancheverenging Bouwend Nederland. “Te veel mensen hebben geen passende woning, duurzaam opgewekte energie kan niet op het net en bereikbaarheid staat onder druk.”
Visser vindt de intenties van het kabinet die koning Willem-Alexander in de troonrede noemde “prachtig”. Het kabinet moet volgens de belangenbehartiger van de bouwsector echter overgaan tot het uitvoeren van plannen voor bijvoorbeeld het bouwen van goede en betaalbare huizen en het versterken van het elektriciteitsnet. Op veel plekken in Nederland is het aanbod betaalbare woningen schaars en het elektriciteitsnet raakt in steeds meer regio’s vol.
Voor de uitvoering van de plannen moet de focus volgens Bouwend Nederland minder liggen op regels die de bouw van nieuwe huizen belemmeren. De brancheorganisatie wil daarnaast dat er meer wordt geïnvesteerd in de renovatie en het onderhoud van infrastructuur.
Ga door met het aanpakken van zogeheten piekbelasters om de stikstofuitstoot te verminderen, zegt Bouwend Nederland verder. “Dat schept ruimte om de nieuwe huizen te bouwen, onze energievoorziening te verduurzamen en om Nederland veilig en bereikbaar te houden.”
‘Ontslaggolf’
NEPROM, de vereniging van project- en gebiedsontwikkelaars is nog kritischer. Volgens hen stevent “de Nederlandse woningmarkt op een ramp af, met omvangrijke ontslagen in de bouw en een verder oplopend woningtekort, met alle nadelige gevolgen van dien voor de woningzoekenden.”
De organisatie heeft naar eigen zeggen weinig goede woorden over voor de Haagse politiek van dit moment en is teleurgesteld over de bekendmakingen op Prinsjesdag. Volgens de ontwikkelaars ontbreekt het aan doortastend beleid dat is gericht op het opvoeren van de woningbouw, terwijl de woningnood juist schreeuwt om oplossingen.
“De bouwproductie daalt volgend jaar fors. Wij verwachten dat in 2024 met de bouw van niet meer dan 50.000 woningen wordt gestart in plaats van de noodzakelijke 100.000. Al meer dan een jaar signaleren we dat de verkoop van woningen aan beleggers en particulieren instort”, zegt NEPROM-voorzitter Desirée Uitzetter.
Ze wijst erop dat dit grote consequenties kan hebben. “Nu leidt dat tot ontslagen bij architecten en vacaturestops bij opdrachtgevers. Volgend jaar zal dat zichtbaar worden in de orderportefeuille van aannemers. Daarin vallen grote gaten en het kan haast niet anders dan dat in 2024 op grote schaal ontslagen gaan vallen.”
Huurregulering
Volgens Uitzetter helpt het wel dat dat het kabinet in de miljoenennota 50 miljoen euro extra voor de zogeheten Startbouwimpuls beschikbaar stelt. Maar dit is geen oplossing voor de problemen, benadrukt ze. De ontwikkelaars pleiten voor maatregelen als een Doorbouwgarantie en een effectief Nationaal Koopstartfonds. Ook vinden ze dat kabinet en de Tweede Kamer snel moeten komen met een “werkbare vorm van huurregulering”, waarbij beleggers niet zouden worden afgeschrikt, maar juist worden aangemoedigd om in nieuwe woningen te blijven investeren.
“De politiek heeft de mond vol van bestaanszekerheid, maar voor heel veel mensen wordt aan de basisvoorwaarde daarvoor, een thuis, niet voldaan, terwijl de overheid juist daarvoor verantwoordelijk is en daar ook daadwerkelijk wat aan kan doen”, aldus Uitzetter.