Waarom natuur onnodig opofferen, als wonen, werken, ontspannen en leren heel prima valt te combineren met een natuurlijke leefomgeving? Zoals door bij de bouw al zoveel mogelijk rekening te houden met de omgeving en alles wat daar leeft en groeit. Hier vier projecten die hier ruimschoots aan voldoen.
Basisschool De Verwondering
Op deze zogeheten biofilische basisschool in Almere wordt ingespeeld op de positieve invloed die de natuur heeft op het welzijn en de gezondheid van de mens. Vandaar dat de natuur het uitgangspunt was bij dit ontwerp van ORGA Architect. Het bijzondere schoolgebouw bestaat uit drie clusters of biotopen bedoeld voor leerlingen van verschillende leeftijdsgroepen. Het is circulair, demontabel en energieneutraal. Er is voornamelijk gewerkt met biobased materialen en deze zijn vastgelegd in een materialenpaspoort voor toekomstig hergebruik. De ruimte tussen de drie clusters wordt ingezet voor allerlei gemeenschappelijke functies.
Er is gebruik gemaakt van een hybride CLT/houtskeletbouw, met draagkolommen van geschaafde boomstammen, houten kanaalplaatvloeren, natuurlijke isolatie, wanden van stro en ongebakken leemsteen en akoestische kurkwanden. Zowel binnen- als buitengevels zijn grotendeels bedekt met zelf groeiende groenwanden. Slim geplaatste bomen doen dienst als natuurlijke zonwering. Verder zijn er natuurlijke ventilatieluiken aangebracht en zit er een ijsbuffervat in de grond. Zodra het begint te regenen stroomt het hemelwater via spuwers over het schoolplein naar een nabijgelegen beek.
Het Avonturenhuis
Dit gebouw doet dienst als scoutingaccommodatie en is te vinden op Scoutinglandgoed Zeewolde. Groepen kinderen kunnen hier midden in de natuur verblijven en overnachten. Het gebouw is zo ontworpen dat het uit een groep kleinere gebouwen bestaat, waaronder voor functies als wassen, slapen, koken en techniek. Het geheel wordt overkoepeld door een golvend, zwevend dak. Tussen de gebouwtjes is zo op natuurlijke wijze een verzameling tussenruimtes ontstaan. Zoals hoge open huiskamers, groepsruimten, beschutte plekke voorn activiteiten als het regent en ga zo maar door.
De open ruimten zijn visueel onderdeel van de omringende natuur, maar deze velden en bossen zijn via een dubbele glazen schil gescheiden Het Avonturenhuis. Dat zorgt meteen voor een aangenaam binnenklimaat met extra veel daglicht, mede dankzij het centrale dakvenster. Het hybride gebouw bestaat uit gelamineerde houten liggers, CLT-vloeren en staal op een betonnen fundering. Verder is het zelfvoorzienend wat betreft energie, dankzij vijfhonderd PVE-panelen, buffervaten en laagtemperatuurverwarming. Voor elke materiaalcombinatie is een droge, zichtbare, demontabele verbindingsvorm gekozen.
Puur Wonen
In de Eindhovense wijk Meerhoven zijn met het woningbouwproject Puur Wonen 56 woningen gerealiseerd, waarvan het casco is opgetrokken uit het circulaire bouwmateriaal CLT (Cross Laminated Timber) in plaats van beton. Massief hout dus en geen houtskeletbouw met holle wanden. Gemakkelijk bewerkbaar, demontabel en licht van gewicht. Wat de brandveiligheid betreft is aangetoond dat het hout voldoende dik is om een potentiële brand meer dan twee uur lang tegen te houden. Bij wandcontactdozen die in tussenwanden zijn aangebracht, zijn opschuimende pads geplaatst als compensatie voor het daar verwijderde hout om branddoorslag te voorkomen. De houten wanden kunnen eenvoudig worden afgewerkt met bijvoorbeeld verf, al kunnen ze ook onbehandeld blijven. Bewoners hebben bij oplevering een materialenpaspoort gekregen.
Natuurinclusief bouwen houdt in dat de natuur centraal staat rondom de huizen. Dat is gedaan in de vorm van een natuurterrein waar een variatie aan kruiden en grassen is te vinden, net als nestvoorzieningen voor vogels, vleermuizen en egels. Er zijn groene binnenhoven, terwijl het parkeren naar de buitenrand is verplaatst. Regenwater wordt bovengronds afgevoerd, waarna het via wadi’s en poelen vertraagd kan infiltreren. Regenwater van de bergingen wordt in watertonnen op de binnenhoven opgevangen zodat de bewoners het zelf kunnen gebruiken. Tot slot heeft het riviertje Rundgraaf dat hier stroomt een prominente rol gekregen. De woningen zijn in drie groepen in het natuurterrein en langs het riviertje gebouwd.
Triodos Bank
Het nieuwe kantoor van deze bank kun je vinden in een van de grootste natuurgebieden die ons land rijk is, namelijk op Landgoed De Reehorst in Driebergen-Rijsenburg. Vandaar dat het is ontworpen en gebouwd met een minimale impact op de natuurlijke omgeving en de ecologie. Zo is er gekeken naar de afstand tot de bosrand, de vliegroutes van vleermuizen, steekt het pand nergens boven de boomtoppen uit en is het zelfs onderdeel van de lokale waterkringloop.
Het circulaire pand is gemaakt van hout en overal zijn herbruikbare materialen gebruikt. Mede dankzij de droge verbindingen en de generiek ontworpen onderdelen is het volledig demontabel, zodat het kan worden afgebroken om het vervolgens ergens anders weer op te bouwen. Zonder waardeverlies van bouwonderdelen. Materialen zijn met een materialenpaspoort geregistreerd op online platform Madaster.
Het energieneutrale gebouw bestaat uit drie torens met groene daken. Deze hebben een variërend aantal etages en zijn op zowel de begane grond als de eerste etage met elkaar verbonden. Het pand heeft een houten stabiliserende kern. De zelfdragende glazen gevel zorgt voor een optimaal gebruik van daglicht en biedt een prachtig weids uitzicht op de omringende natuur.
