Biobased materialen spelen een steeds grotere rol in de bouwsector. Het gaat om duurzame materialen afkomstig uit natuurlijke bronnen, met daardoor een lage milieu-impact en ze zijn ook nog eens hernieuwbaar. De bekendste is natuurlijk hout, maar welke alternatieven voor traditionele bouwmaterialen zijn er zoal nog meer mogelijk?
Hennepbeton
Ook wel hempcrete genoemd, een woordcombinatie van hennep en concrete (beton). Hennepbeton is een mengsel van hennepvezels, kalk en water. Het heeft goede isolerende eigenschappen (zowel geluid als thermisch) en werkt vochtregulerend. Verder is het veel lichter dan beton. Minder geschikt voor funderingen en pilaren, wel een prima keuze voor zaken als binnenmuren en buitenpanelen.
Bamboeplaten
Bamboeplaten hebben een warme uitstraling, zijn enorm sterk en buigzaam en werken geluiddempend. Daarnaast zijn ze maatvast en trekken niet krom. Buig je een bamboeplaat en laat je het materiaal weer los, dan keert het vanzelf terug naar de beginpositie. Dit alles maakt bamboeplaten uitermate geschikt voor vloeren, plafonds, scheidingswanden en voor gebruik als wandbekleding.
Isolatiematerialen
Voor isolatie bestaan er diverse biobased materialen met uitstekende isolerende eigenschappen. Zoals isolatieplaten van houtpulp, oftewel cellulosevezels van krantenpapier en karton die behandeld zijn met brandvertragende stoffen. Een andere optie zijn isolatieplaten van hennepvezels, het gebruik van schapenwol, of isolatiematten bestaande uit vlasvezels. Ook kurk, kokosvezels en zelfs gerecyclede denim (spijkerbroeken) zorgen voor een goede thermische en akoestische isolatie.
Buitenverf
Verf en coatings met biobased ingrediënten zoals plantaardige oliën, natuurlijke harsen en pigmenten om verschillende kleuren te krijgen zijn inmiddels ook ruim verkrijgbaar. Zoals lijnolieverf. Vele malen beter voor mens (de schilder) en milieu en de dekking is uiteraard prima. De mate van bescherming tegen UV en weersinvloeden en daarmee de geschiktheid per toepassing verschilt per verfsoort.
PLA
PLA is een biologisch afbreekbaar polymeer, gemaakt van plantaardige materialen zoals maïszetmeel en suikerriet. PLA is onder andere bekend omdat het veel gebruikt wordt in 3D-printers. Wat toepassingen in de bouw betreft kun je denken aan PLA-producten zoals damp-remmende folies en schuimisolatie voor daken, wanden en vloeren, net als lichtgewicht buizen en leidingen in alle soorten en maten.
Bioplastics
Deze materialen zijn net als PLA gemaakt van biobased grondstoffen zoals plantaardige oliën, zetmeel en suikers. In tegenstelling tot traditionele plastics zijn biobased plastics volledig biologisch afbreekbaar. Daarmee is het een prima PVC-vervanger voor ramen, deuren, buizen en andere bouwcomponenten. Ook wordt het gebruikt voor damp-remmende folies, luchtdichte of waterdichte membranen, als dakbedekking, gevelbekleding en er worden wand-, vloer- en plafondplaten van gemaakt.
Biocomposieten
Een biocomposiet is een samengesteld materiaal. Het bestaat uit biologische vezels zoals hennep, vlas, jute, of bamboe, en waar PLA, bioplastic of biobased hars als bindmiddel aan is toegevoegd. Er wordt onder andere gevelbekleding van gemaakt die goed bestand is tegen weersinvloeden, net als vochtbestendige deuren, vloerplanken, raamprofielen, plaatmateriaal en dakpannen.
Dakbedekking
Er zijn meer soorten biobased dakbedekkingen mogelijk. Zoals dakpannen gemaakt van houtvezels, een houtcomposiet, of bioplastics en die zowel waterdicht zijn als bestand tegen barre weersinvloeden. Of wat te denken van het aloude rietstro. Ook een groen dak met levende planten valt onder biobased dakbedekking.
Myceliumcomposieten
Bij paddenstoelisolatie of myco-isolatie wordt mycelium gebruikt, een netwerk van schimmeldraden dat als bindmiddel fungeert. Door het te laten groeien op organisch afvalmateriaal zoals houtsnippers of landbouwafval, levert het een lichtgewicht en goed isolerend materiaal op dat prima gebruikt kan worden voor isolatieplaten voor wanden, vloeren en daken. Ook prima geschikt voor wandbekleding, gevelbekleding en als akoestische panelen.
Gerecyclede materialen
De eerdergenoemde biobased materialen kun je ook in gerecyclede vorm tegenkomen. Het draait immers om duurzame materialen uit natuurlijke, hernieuwbare bronnen. Daarnaast kun je ook andere gerecyclede materialen tegenkomen. Zoals gerecycled beton, gerecycled glas en gerecycled plastic. Niet biobased, maar het bevordert wel de circulaire economie en levert zodoende wel degelijk een bijdrage aan de duurzaamheid.
