Zo verwoordt Mannes Kippers het principe van riothermie. Hij is manager en adviseur bij MK Energy Solutions en mede-ontwikkelaar/patenthouder van een riothermie-systeem. “Kunststof rioolleidingen met een warmtewisselaar in de buitenmantel kunnen aan rioolwater bij temperaturen van bijvoorbeeld 10 tot 15 graden warmte onttrekken. Dit kan ook met betonnen rioolsystemen met een diameter van bijvoorbeeld twee meter, die voorzien zijn van een wisselaar. Een installateur kan aansluiten op het afgaande leidingsysteem van deze warmtewisselaar om vervolgens de temperatuur met behulp van een warmtepomp op te krikken tot vloerverwarmingstemperatuur.”
Integraal werken
Voor de `kleine` installateur zal deze nieuwe techniek voorlopig niet veel extra werk opleveren, meent Kippers. “De voorkeur gaat uit naar een concept met een behoorlijk constante warmte- en soms koudevraag, zoals bijvoorbeeld bij een zwembad. Ik zie echter wel kansen voor de installateur om zich verder in deze techniek te profileren. Het zou goed zijn als de installateur een prominentere plaats in het voorproces krijgt en meer integraal werkt. Nu doet een installateur zijn werk binnen de woning, als het huis voor een groot deel is afgebouwd. Ik voorzie dat in de nabije toekomst eerst naar de complete integrale energievoorziening gekeken wordt. Een aansluiting op een rioolbuis zal in samenspel met de gemeente en/of gebiedsontwikkelaar worden gerealiseerd. In de praktijk kan de installateur de koppeling bij de voordeur oppakken. Het is dus vooral een kwestie van op tijd een juiste keuze maken tijdens de gebiedsontwikkeling om riothermie in de plannen door te voeren.”
Verstand van koeltechniek
CCS in Deventer was als adviseur betrokken bij een groot riothermie-project bij zwembad Tijenraan in Raalte. Adviseur Dennis Kroes: “Wij hebben als het ware de techniek van de douche-wtw uitvergroot voor dit project.” CCS heeft alles in grote lijnen uitgedacht; berekend, gebudgetteerd en het bestek gemaakt. Installateur Doorgeest in Heino voerde het project uit en plaatste de warmtewisselaar, warmtepompen en deed alle aanpassingen.
“Om dit te kunnen doen, moet een installateur vooral verstand hebben van koeltechniek”, zegt Kroes. “De basis van verwarmen met riothermie is een warmtepomp, je gaat dus de warmtepomptechniek toepassen in een groot utiliteitsgebouw. Op zich gebeurt dat al op grote schaal. De vraag is altijd: waar ga je de warmte van betrekken? Met riothermie is het riool de alternatieve warmtebron. Die moet natuurlijk wel aanwezig en bruikbaar zijn. Je kunt dus niet op elke locatie met deze techniek uit de voeten.”
Innovatieve installateurs
Uitvoerend installateur Jeroen Doorgeest ziet voor installateurs wel mogelijkheden in de riothermie: “Wij doen vaker nieuwe en bijzondere dingen en daarom was dit riothermie-project echt iets voor ons. Door het succes van Tijenraan zijn we al met een nieuwe riothermie-installatie bezig. Dat wordt weer een zwembad, maar in dit geval gaan we de warmte onttrekken aan een drukbuisriolering die rechtstreeks van het gemaal komt, met effluent water dus. Ik zie veel mogelijkheden voor innovatieve installateurs in deze branche. Kennis van koude- en warmtetechniek zijn natuurlijk voorwaarden, waarbij zeker de koudetechniek echt een specialisme is. Verder is samenwerken essentieel. Als je elkaar vindt op onderdelen, dan kun je mooie dingen doen.”
