Grote producenten van wind- en zonnestroom op de wachtlijst in het noorden van Noord-Holland kunnen vanaf 2027 weer stroom terugleveren aan het elektriciteitsnet. Het is wel belangrijk dat grootschalige stroomproducenten in deze regio nu en in de toekomst de ‘spits’ op het stroomnet mijden. Alleen dan kan overbelasting worden voorkomen, komt er nu al ruimte vrij voor nieuwe aanvragen en verwacht netbeheerder TenneT nieuwe wachtlijsten in de toekomst te voorkomen.
In het noorden van Noord-Holland wekken zonnepanelen en windmolens regelmatig meer elektriciteit op dan de regio verbruikt. Wanneer dit het geval is, transporteert TenneT deze stroom bijvoorbeeld naar de Randstad, waar de vraag naar elektriciteit voortdurend groot is. In september 2024 bereikte het elektriciteitsnet in Noord-Holland, ten noorden van het Noordzeekanaal de maximale capaciteit voor de teruglevering van elektriciteit. TenneT was genoodzaakt een wachtlijst voor grote producenten (met een aansluiting groter dan 3x 80 ampère) in te stellen en een onderzoek naar oplossingen te starten. Dit is exclusief de regio Oostzaan, hier staat geen file op het stroomnet voor teruglevering van elektriciteit.
Bottleneck gereed in 2027
De afgelopen zes maanden onderzocht TenneT met hulp van regionale netbeheerder Liander of bestaande grootzakelijke klanten die op grote schaal wind- en zonnestroom produceren het elektriciteitsnet beter kunnen benutten. Zo willen de netbeheerders ruimte op het net creëren voor stroomproducenten die nog op de wachtlijst staan (52 klanten die 30 megawatt capaciteit vragen). Ook keken de netbeheerders naar waar de knelpunten nu precies liggen.
Uit het onderzoek blijkt dat de huidige hoogspanningsverbinding tussen Oterleek en Velsen een bottleneck is. Zodra in 2027 de netverzwaring Velsen – Beverwijk – Oterleek klaar is, ontstaat ruimte op het net. Vanaf dat moment kan TenneT de wachtlijst oplossen. Ook is er vanaf 2027 ruim 600 MW beschikbaar voor nieuwe aanvragen.
Robert Kuik, directeur netplanning bij TenneT: “Voor 2027 kunnen we ook al klanten op de wachtlijst helpen. Dit is op voorwaarde dat deze grote producenten van wind- en zonnestroom die een nieuwe of zwaardere aansluiting aanvragen de drukte op het net vermijden om overbelasting van het elektriciteitsnet in de ‘spits’ te voorkomen. Dit noemen wij ‘spitsmijden’. Dus als het erg hard waait of heel zonnig is, verminderen zij hun productie of slaan zij opgewekte stroom tijdelijk op in bijvoorbeeld een batterij. Zo gebruiken we het elektriciteitsnet samen efficient.”
Spitsmijden voor grote stroomproducenten
Ondanks de huidige wachtlijst voor nieuwe aanvragen van stroomproducenten, blijft de productie van elektriciteit in de regio de komende jaren toenemen. Dat komt onder meer door de al gecontracteerde groei van zonne- en windparken. Ook speelt de aanhoudende hoeveelheid elektriciteit die huishoudens met zonnepanelen op woningen opwekken een rol. Voor deze groep is er geen wachtlijst.
Hierdoor dreigt tot eind 2026 overbelasting van het elektriciteitsnet met storingen als gevolg. Daarom verplichten TenneT en Liander bestaande klanten met een aansluiting groter dan 1 megawatt of meer om te ‘spitsmijden’ en dus de stroomproductie tijdens zonnige dagen en momenten met veel wind te verminderen. Voor huishoudens en zakelijk kleinverbruik geldt een dergelijke verplichting niet.
