Er treedt steeds vaker en op meer plekken netcongestie op. Er is dan onvoldoende netwerkcapaciteit, waardoor het stroomnet op piekmomenten mogelijk instabieler is en er beperkingen kunnen gelden wat betreft terugleveren en de toegestane afname door grootverbruikers. Wat kun je doen om toch aan je stroombehoefte te blijven voldoen en te voorkomen dat je last hebt van netcongestie?
Netcongestie is inmiddels vrijwel een landelijk probleem, zie ook de capaciteitskaart van Netbeheer Nederland. Uitbreiden en moderniseren van het landelijke stroomnet kost enorm veel tijd, dus wat kan een bedrijf of particulier zelf doen om tot die tijd zo min mogelijk last te hebben van netcongestie en andere stroomproblemen?
Belangrijk om op te merken is dat deze potentiële oplossingen om een flinke portie creativiteit en vaak een aangepaste manier van denken en werken vragen. Dat zal in de praktijk niet altijd makkelijk of mogelijk zijn, maar op termijn zullen maatregelen wel steeds noodzakelijker worden. Daarom kun je er maar beter op voorbereid zijn, of toch in ieder geval alvast heel goed nadenken over wat er dan wél mogelijk is. Met dit soort oplossingen helpen we ook elkaar, omdat het stroomnet ermee ontlast wordt.
Energieopslag
Voor zowel consumenten als bedrijven (voor het gemak rekenen wij de industrie en overige utiliteit hier ook onder) is het ideaal als er stroom kan worden opgeslagen tijdens daluren en de momenten waarop de eigen stroombehoefte laag is. Zodat dit gebruikt kan worden tijdens piekmomenten waarop de vraag uit de markt hoog is en dus zowel de stroomprijs als de netbelasting pieken. Dit kan door gebruik te maken van thuisaccu’s en zwaardere batterijen specifiek bedoeld voor bedrijven en de industrie.
Zo’n accu is onvoldoende om volledig onafhankelijk te worden van het stroomnet, maar kan wel degelijk volstaan om in ieder geval de ergste piekmomenten te overbruggen en de stabiliteit en betrouwbaarheid van de lokale energievoorziening in stand te houden. Zonder batterijen is het soms zelfs onmogelijk om een aansluiting te kringen die groot genoeg is. Zakelijk kan een batterij huren een handige optie zijn als het bijvoorbeeld alleen om seizoenpieken gaat, of als tijdens een afgebakende periode een groter-dan-anders project wordt uitgevoerd. Bedrijven kunnen dit ook gezamenlijk doen, zoals bij een energy hub.
Spreiden
Een complexere methode die mogelijk niet in elke situatie realiseerbaar is, maar wel behoorlijk veel kan opleveren, is het beter spreiden van het energieverbruik over de dag, een etmaal, of desnoods over de week of maand. Dit vraagt wel om een gedetailleerd inzicht in bedrijfsprocessen.
Zo helpt het enorm als grote energieverbruikers in een fabriek of bedrijf niet allemaal gelijktijdig in actie hoeven te komen, door het gebruik ervan op elkaar af te stemmen. Hiermee kunnen extreme pieken en een eventuele overbelasting worden voorkomen.
Dat verschuiven moet dan natuurlijk wel mogelijk zijn, vandaar dat eerst uitvoerig naar bedrijfs- of fabricageprocessen gekeken moet worden. Wat moet per se tegelijkertijd draaien en wat kan ook prima serieel plaatsvinden om de boel te ontlasten. Sturing afhankelijk van de opbrengst van zonnepanelen en/of de staat van batterijen kan ook een optie zijn.
Profiteer van de dalen
Eenvoudiger te realiseren voor zowel huishoudens als bedrijven, is onderzoeken of bepaalde activiteiten op een compleet ander tijdstip kunnen worden uitgevoerd. Lees: tijdens daluren. Denk aan het alvast zoveel mogelijk verwarmen of koelen van alle of bepaalde ruimten, of de luchtzuivering in die periode extra hard laten werken. Dat lukt het beste bij goed geïsoleerde panden, omdat het binnenklimaat daar langer constant blijft. Voor andere, liefst grote stroomverbruikers die niet per se tijdens piekuren maar net zo goed tijdens daluren kunnen draaien, geldt hetzelfde verhaal. Dit scheelt ook nog eens flink in de (al dan niet zakelijke) portemonnee.
Verder kan op eenzelfde manier de eigen zonnestroom zo efficiënt mogelijk worden ingezet, want wat je zelf meteen verbruikt, ontlast ook weer het net. Verwarmen, koelen, luchtreiniging en het bereiden van warm tapwater tijdens zonuren helpt voorkomen dat er een stroomoverschot ontstaat. Net als energie als warmte opslaan in buffervaten voor later gebruik. Mits de stroombehoefte op die momenten niet al erg hoog is en eventuele batterijen de gelegenheid krijgen om zich voldoende op te laden. Ook ’s nachts zoiets als het wagenpark opladen via goedkope(re) stroom is een optie.
Aggregaat
Verre van ideaal, maar een gasaggregaat of desnoods een dieselaggregaat kan een noodzakelijke oplossing zijn om op bepaalde momenten toch over voldoende vermogen te blijven beschikken. Bijvoorbeeld als het verzwaren van de stroomaansluiting bij een bedrijf of fabriek niet mogelijk is, of als er afnamebeperkingen gelden.
Om dan toch de productiecapaciteit in stand te houden, of om deze via een omweg alsnog uit te breiden, kan als aanvulling op het stroomnet een aggregaat (of meerdere) worden ingezet. Eventueel als tijdelijke oplossing, zoals ook weer bij uitzonderlijk hoge pieken door seizoensgebonden activiteiten.
Let wel, we doelen hier op aggregaten bedoeld om zware pieken op te vangen die anders voor ernstige problemen zouden (kunnen) zorgen of om een opgelegde stroomafnamebeperking te omzeilen. Het is zeker niet de milieuvriendelijkste manier, wel een praktische en werkbare oplossing.