Duurzaamheid was een kleine tien jaar geleden nog geen gesneden koek, en al helemaal niet als het om monumenten ging. Suze Gehem, directeur van De Groene Grachten, vertelt: `Onze visie was, en is nog steeds: als het lukt om deze eeuwenoude panden duurzaam te renoveren, dan kan het overal. Dat was ons vertrekpunt. In die begintijd waren we vooral druk met het uitvoeren van ons eerste project en met het informeren en enthousiasmeren van partners en pandeigenaren.`
Handen uit de mouwen
Omdat het nou eenmaal zo werkt dat mensen sneller overstag gaan als ze goede voorbeelden zien, hebben we onmiddellijk de handen uit de mouwen gestoken en een rijtje panden op de Nieuwe Prinsengracht duurzaam gerestaureerd. Daarmee hebben we bewezen dat het kon, en vanaf dat moment ging het hard: heel veel woningeigenaren, VvE`s en andere partijen volgden. En niet alleen in de Amsterdamse grachtengordel. Ons idee spreekt heel veel mensen aan, overal in Nederland. We geloven in het principe `delen is vermenigvuldigen` en dus laten we graag zien hoe we het doen, en mag iedereen onze ideeën en onze aanpak gebruiken.`
Kerken, molens, forten
Monumenten verduurzamen is iedere keer weer een puzzel, want geen twee panden zijn hetzelfde. De Groene Grachten is allang niet meer alleen maar bezig met `gewone` panden, maar ook met bijzondere objecten zoals kerken, musea, scholen, molens, forten en noem maar op. Om inzichtelijk te maken welke duurzame maatregelen voor welke panden geschikt zijn, werd De Groene Menukaart ontwikkeld. Gehem: `Er is heel veel mogelijk, maar niet alles is overal wenselijk of effectief. Ook merken we dat mensen zo`n traject soms liever stap voor stap doen. Dan is het prettig om via een `menu` keuzes te kunnen maken. We werken als adviseur aan het opstellen van de duurzame plannen, maar we houden ons ook bezig met de begeleiding van de uitvoering. En we zijn altijd bezig met inspireren en enthousiasmeren, bijvoorbeeld met workshops, inloopspreekuren, meet-ups, en een jaarlijks duurzaam erfgoed congres. De drempel om monumenten te verduurzamen moet omlaag, en daar werken we hard aan.`
Gezamenlijk energiesysteem
Op sommige plaatsen in Nederland lukt het om een gebied als geheel aan te pakken. `Een voorbeeld is de Zaanse Schans`, vertelt Gehem. `Daar staan verschillende typen monumenten bij elkaar en door ze als ecosysteem te beschouwen, kunnen we zo`n plek slim verduurzamen. Je kunt dan een gezamenlijk energiesysteem ontwerpen, en dat is veel effectiever. Ook in Amsterdam zijn we groots bezig. Het project “Green Light District” heeft als doel om de binnenstad van Amsterdam te transformeren tot een duurzaam en toekomstbestendig hart van de stad. Ambitieus? Jazeker! Maar feit is dat alle panden op een gegeven moment toch aan de beurt zijn. Hoe eerder je ermee begint, hoe beter. Kennis delen en samenwerken is daarbij een must. We trekken nauw op met iedereen die een rol heeft in het verduurzamingsproces, van plan tot duurzaam pand. Dat varieert van aannemers en installateurs tot de projectontwikkelaars tot gemeenten. De opgave waar we voor staan is enorm, dus opschalen is echt nodig. Daar dragen we graag ons steentje aan bij.`
