De regeling die burgers in staat stelde om kosteloos hun gasaansluiting te laten verwijderen, is ongeldig verklaard. Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBb), de hoogste rechterlijke instantie in dergelijke zaken, oordeelde afgelopen week dat het besluit in strijd met Europese wetgeving tot stand is gekomen.
De uitspraak heeft op korte termijn tot gevolg dat netbeheerders “voorlopig de kosten voor het verwijderen van gasaansluitingen in rekening mogen brengen” bij huishoudens en andere kleinverbruikers, aldus de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Deze instantie was verantwoordelijk voor het vernietigde besluit.
Het is nog niet duidelijk of netbeheerders de kosten direct weer in rekening zullen brengen of andere opties hebben. Netbeheer Nederland is nog bezig met het formuleren van een inhoudelijke reactie. “We zijn aan het onderzoeken wat deze uitspraak betekent en hoe we deze vervolgens in de praktijk kunnen toepassen”, zegt een woordvoerder van de branchevereniging van netbeheerders.
Sinds maart 2021 hoeven burgers die van aardgas willen overstappen daar geen kosten meer voor te betalen. De kosten worden sindsdien in de praktijk gedragen door degenen die nog steeds een gasaansluiting hebben. De Vereniging voor Energie, Milieu en Water (VEMW), die zakelijke energieklanten vertegenwoordigt, was het hier niet mee eens omdat het “aanzienlijke financiële gevolgen” kan hebben voor klanten die aardgas blijven afnemen.
Het CBb geeft de eisers gelijk. Het grootste probleem is de manier waarop de ACM een besluit heeft genomen over de verdeling van de kosten. Dit heeft de autoriteit gedaan op aanwijzing van de toenmalige minister van Economische Zaken en Klimaat, Eric Wiebes. Dit is echter niet toegestaan, oordeelt het CBb. “Uit de Europese Gasrichtlijn volgt namelijk dat de minister de ACM geen instructies mag geven over het hanteren van bepaalde tariefstructuren.”
De ACM moet onafhankelijk optreden, maar heeft volgens de rechters in deze zaak helemaal geen eigen afweging gemaakt. “Het besluit van de ACM kan daarom niet gehandhaafd blijven”, luidt het eindoordeel.
De ACM hoopt nu zo snel mogelijk alsnog een regeling te treffen. De autoriteit benadrukt het belang dat consumenten niet worden belemmerd bij het aardgasvrij maken van hun woning. Wanneer de ACM een nieuw besluit zal nemen, kan een woordvoerder nog niet zeggen.
