Sinds begin 2020 zijn supply chains over de hele wereld steeds onstabieler en kwetsbaarder geworden. Levering van essentiële componenten zoals chips of individuele grondstoffen haperde en Nederlandse bedrijven lijden onder de gevolgen. Een onderzoek in opdracht van reichelt elektronik laat zien welke effecten problemen in de supply chain hebben op Nederlandse bedrijven en hoe deze nog steeds met de crisis worden geconfronteerd.
92 procent van de ondervraagden bevestigt dat er sinds begin 2020 productieonderbrekingen zijn geweest in hun bedrijf als gevolg van leveringsproblemen. Redenen zijn late leveringen of ontbrekende onderdelen. De meerderheid van de getroffen bedrijven (51 procent) moest zelfs een productiestilstand van meer dan een maand accepteren.
Elke dag dat de machines stil staan, kost bedrijven veel geld. Kleine bedrijven tot 50 medewerkers hadden te kampen met een gemiddelde terugval van bijna 290.000 euro, terwijl middelgrote bedrijven (50-250 medewerkers) een omzetverlies van ruim een half miljoen euro moesten compenseren. Over het geheel bleek dat de ondervraagde Nederlandse bedrijven sinds januari 2020 een gemiddeld verlies leden van ruim 750.000 euro. Bijna een derde heeft minimaal 500.000 euro aan omzet verloren.
Bovendien ondervond de productie verdere negatieve gevolgen van de door een crisis geteisterde supply chain. 33 procent bevestigt dat de prijzen voor bepaalde onderdelen flink zijn gestegen. Een derde (33 procent) verklaarde dat hoewel de productie niet hoefde te worden stilgelegd, er aanzienlijke vertragingen waren doordat producten of onderdelen niet op tijd geleverd werden. 28 procent van de ondervraagde bedrijven moest ook hun werknemers werktijdverkorting verlenen. En 26 procent moest vervangende leveringen regelen, omdat afgesproken leveringen niet door konden gaan.
Geen hoop op snelle verbeteringen
61 procent verwacht dat de situatie in de markt de komende twaalf maanden zal verbeteren. 29 procent ziet geen sprankje hoop aan de horizon en verwacht dat er binnen een jaar niets verandert. Factoren die de aanvoer van componenten en materialen zouden kunnen blijven hinderen, zijn vooral het gebrek aan vereiste grondstoffen (38 procent), de mogelijkheid van het vaker voorkomen van pandemieën in de toekomst (33 procent) en de toenemende vraag naar bepaalde componenten (32 procent).
Veel bedrijven zijn dan ook intensief bezig geweest met mogelijkheden en wegen om door de crisis heen te komen. Distributeurs zijn bijzonder betrouwbaar gebleken als bevoorradingsbron. Bijna de helft (49 procent) van de ondervraagde beslissers geeft aan dat hun bedrijf nu distributeurs gebruikt als leverancier van componenten en goederen om een soepel productieproces te garanderen. Verdere maatregelen om de crisis in te dammen zijn een hogere voorraad van relevante onderdelen (49 procent) en de aankoop rechtstreeks bij de fabrikant (33 procent). Meer dan een vijfde (23 procent) is zelfs begonnen met het zelf produceren van kritische componenten.
Om beter voorbereid te zijn op toekomstige problemen in de supply chain streven bedrijven ernaar om meer voorraden aan te houden (37 procent) en meer componenten lokaal te betrekken (37 procent). Nog eens 33 procent wil softwaresystemen implementeren of uitbreiden om de voorraad en supply chain te monitoren.
Maar ook bedrijven zijn beperkt in hun invloedssfeer. Daarom is het ook de verantwoordelijkheid van de overheid om de Nederlandse economie te versterken en crisisbestendiger te maken. Zo zou 33 procent van de ondervraagde bedrijven een krachtiger positie ten opzichte van China willen innemen. Meer dan een kwart (28 procent) wil een betere bescherming van de eigen economie via maatregelen zoals beschermende tarieven. Wat handelskwesties betreft, ziet meer dan een derde (37 procent) dat er behoefte is aan meer cohesie in de EU tegenover andere handelspartners.
Over het onderzoek
De cijfers zijn samengesteld door onderzoeksbureau OnePoll in opdracht van reichelt elektronik en omvatten 1900 deelnemers uit Europa, waarvan 250 uit Nederland.