Vanuit het Energieakkoord en de Europese richtlijn energieprestatie van gebouwen (EPBD) moeten alle vergunningaanvragen voor nieuwe woning- en utiliteitsbouw vanaf 1 januari 2020 voldoen aan de eisen voor bijna energieneutrale gebouwen (BENG). Vanaf die datum wordt de energieprestatie van nieuwbouw niet langer uitgedrukt in een energieprestatiecoëfficiënt (EPC). Voor nieuwe overheidsgebouwen geldt deze verplichting al vanaf 1 januari 2019. BENG wordt de nieuwe ondergrens op weg naar zeer energiezuinige bouw (ZEB) en energieneutrale gebouwen (ENG) om in 2050 aan te komen bij een energieneutrale gebouwde omgeving.
‘2020 is al dichtbij’
Energie-adviseurs, bouwbedrijven en installateurs zullen worden geconfronteerd met nieuwe eisen, indicatoren, bepalingsmethodes en rekensoftware. In plaats van één EPC-score moeten gebouwen voldoen aan drie BENG-eisen voor maximale energiebehoefte, maximaal primair fossiel energiegebruik en minimaal aandeel hernieuwbaar op te wekken energie. ‘Met januari 2020 vlak om de hoek verandert er veel voor energie-adviseurs, bouwers en installateurs en dat maakt opleiding noodzakelijk,’ aldus Harm Valk. De senior adviseur bij ingenieursbureau Nieman ontwikkelde daarom met Academy NL de nieuwe cursus Zeer Energiezuinig Bouwen. ‘De belangrijkste les die bouwers en installateurs moeten leren in voorbereiding op BENG is dat ze door andere bouwmethodes en installaties meer met elkaar geconfronteerd zullen worden. Voorheen had een installateur genoeg aan een vierkante meter bij de wand voor zijn ketel, die altijd wel voldoende capaciteit leverde. De installateur redt zich wel, dachten de bouwers. De installateur is ook gewend zich op zijn eigen werk te richten. Maar nu worden beide partijen geconfronteerd met systemen en eisen waarbij bouwkundige randvoorwaarden essentieel zijn voor de praktijkprestatie van de installatie en samen voor de uiteindelijke energieprestatie. De wederzijdse afhankelijkheid zal dus groeien. Installatiebedrijven krijgen door de nieuwe systemen te maken met bijscholing voor hun personeel, waarop bijvoorbeeld UNETO-VNI al inspeelt voor de vakman. Er zijn installateurs nodig met ervaring en opleiding om die warmtepompen correct te installeren.’
Cursus Academy NL
Om de markt op deze en andere uitdagingen voor te bereiden organiseert Academy NL, in samenwerking met FedEC en Bouwforum, in december de cursus over energiezuinig bouwen, met varianten specifiek voor energieadviseurs, bouwbedrijven en projectontwikkelaars en voor installatiebedrijven. Valk: ‘De hoofdlijn van een energieconcept gericht op de BENG-eisen is goed te voorspellen. Een lagere warmtevraag, gasloze opwekking en een aandeel hernieuwbare energie vormen de basis. Denk aan een gebouwschil die net wat beter presteert dan de minimumeisen uit het Bouwbesluit, of dat nou om verbeterde luchtdichtheid, hogere isolatiewaardes, driedubbel glas of een combinatie daarvan gaat. Koppel dat aan een warmtepompsysteem en leg een dakvlak vol zonnepanelen. De nu beschikbare praktijkvoorbeelden zijn geënt op de voorgenomen BENG-eisen. Deze zullen hoogstwaarschijnlijk afwijken van de definitieve eisen, maar daar kunnen we tijdens deze opleiding op voorsorteren. Zo krijgen de cursisten toch een globaal beeld waarmee ze in het najaar van 2019 als de eisen, de bepalingsmethode en de software voor BENG klaar zijn, snel kunnen schakelen.’
