Ruig heeft zich flink zitten opwinden bij de tv. In een brief aan de nieuwsredactie laat hij zijn ergernis blijken over het feit dat de Delftse reactorhoogleraar Jan Leen Kloosterman ‘weer eens de gelegenheid kreeg het aloude riedeltje af te draaien’ dat duurzame energie niet in de stroomvoorziening kan voorzien omdat er geen seizoensopslag van elektriciteit is. Kloosterman noemt kernenergie ‘de olifant in de kamer’. We zullen het hard nodig hebben, denkt de hoogleraar, maar liever brandt niemand zijn vingers eraan. ‘Iedereen weet dat kernenergie er is, maar niemand neemt kernenergie mee in beschouwingen over CO2-vrije energievoorziening,’ aldus Kloosterman. ‘Het lijkt alsof wij ons in Nederland een beetje tekortdoen door CO2-vrij ook helemaal synoniem aan hernieuwbaar te stellen.’
Altijd ergens wind
De optie wereldwijde uitwisseling van elektriciteit bleef in de uitzending onbenoemd, terwijl dat in de ogen van Ruijg dé manier is om met tijdelijke overschotten en tekorten om te gaan. Als wij elektriciteit tekort hebben is er altijd wel een gebied op de wereld waar op dat moment stroom over is, en omgekeerd.’
Ruijg baseert zijn opvatting op het feit dat het nooit overal windstil is. Als het in Nederland windstil is waait het in Spanje en Noord-Noorwegen.’ Als je de opbrengst van alle Europese windturbines bij elkaar zou optellen krijg je nu al een vrijwel constante productie,’ schrijft hij aan de redactie. ‘En dan is er van de intermitterendheid van windenergie niet veel meer te merken, laat staan als je het op wereldschaal bekijkt.’
Het idee is bepaald niet nieuw, brengt Ruijg in herinnering. Het werd een halve eeuw al geopperd door de Amerikaanse architect, uitvinder en visionair Buckminster-Fuller. Hij stelde dat als alle elektriciteitsnetten van de wereld gekoppeld zouden worden, er voor iedereen ten allen tijde duurzame energie in overvloed beschikbaar zou komen.
Chinees initiatief
Het Global Energy Network Institute (GENI) draagt nog altijd het gedachtegoed Buckminster-Fuller uit. ‘In 1990 hoorde ik in Australië al over het GENI, dat een wereldwijd hoogspanningsnet promoot, en maakte ik in Nieuw-Zeeland kennis met de bouwstenen daarvoor, namelijk hoogspanningskabels die gelijkstroom transporteren (HVDC). Recent is in China een initiatief gestart om wereldwijde koppeling van elektriciteitsnetten grootschalig aan te pakken via het verbinden van hoogspanningskabels op gelijkstroom. Het promotiefilmpje staat op YouTube.’
Volgens Ruijg heeft Nederland heeft in 2008 al een sprong in de toekomst genomen met de ingebruikname van de NorNed kabel over de bodem van de Noordzee tussen Zuid-Noorwegen en de Eemshaven. In 2011 is daar de BritNed kabel tussen London en de Europoort bij gekomen, en de derde, Cobra, tussen Denemarken en de Eemshaven, is in aanleg. Dit zijn nu nog op zichzelf staande gelijkstroom-hoogspanningsverbindingen, maar als zulke verbindingen op hun beurt weer aan elkaar worden gekoppeld ontstaat bottom-up dat wereldwijde net.
