De huidige zonne-energiemodellen zijn gebaseerd op theoretische opbrengsten, maar data over de daadwerkelijke prestaties zijn beperkt beschikbaar. Het is voor TU/e-onderzoeker Roel Loonen aanleiding om eens wat dieper in de materie te duiken. Hij is kortgeleden gestart met het Nationaal Solar Onderzoek. Eigenaren van een zonnestroomsysteem kunnen op de website van het Nationaal Solar Onderzoek opgeven hoeveel kWh hun systeem tot de dag van invullen heeft opgewekt. Drie weken later worden ze opnieuw verzocht hun kWh-opbrengst door te geven. Deze opbrengst wordt vervolgens vergeleken met een berekende verwachte opbrengst op basis van de ligging, oriëntatie, hellingshoek en vermogen van het systeem.
Tel de Zon 2.0
Wilfried van Sark, onderzoeker zonne-energie aan de Universiteit Utrecht, deed in het verleden onderzoek naar de vraag hoeveel kWh zonnepanelen opleveren, met de actie Tel de Zon. Hij liet mensen hun opbrengst een week lang bijhouden en vergeleek de uitkomst met de verwachte opbrengst op basis van de instraling die in Nederland gemeten werd. ‘Met een rekenmodel werd berekend wat de opbrengst had moeten zijn op basis van de hoeveelheid panelen, hellingshoek en ligging. Factoren zoals schaduw van een boom of dakkapel werden niet meegenomen. Dat zal in de nieuwe opzet wel mogelijk zijn, omdat we ook luchtfoto`s gebruiken om de situatie te kunnen bekijken. Ook meten we nu over een langere periode.’ aldus Loonen.
Uit vorige onderzoek is gebleken dat sommige zonne-energiesystemen heel goed presteren, maar dat gemiddeld gezien de opbrengst aan de matige kant is, waarschijnlijk door schaduw. Tien procent van de systemen functioneerde duidelijk niet naar behoren.
Satelietbeelden
Het Eindhovense bedrijf Autarco is eveneens betrokken bij het onderzoek en heeft software ontwikkeld, waarmee met behulp van satellietbeelden en hoogtedata heel nauwkeurig kan worden bekeken wat de oriëntatie en hellingshoek van de zonnepanelen op het dak is en wat voor effect schaduw heeft op de prestaties van de panelen. ‘Doordat de verschillende componenten zoals omvormers en zonnepanelen vaak van verschillende merken zijn en dus niet altijd goed op elkaar afgestemd zijn en omdat er meestal niet pro-actief gemonitord wordt, kan de opbrengst van een systeem lager zijn dan oorspronkelijk verwacht,’ vertelt Autarco-directeur Roel van den Berg.’ Datzelfde geldt bij schaduw of bij vervuiling op de zonnepanelen. We hopen met dit onderzoek inzicht te krijgen in de echte cijfers.’
Het theoretisch cumulatief geïnstalleerd vermogen van zonnepanelen in Nederland is in 2017 ongeveer 2500 megawattpiek. In 2016 was zonnestroom verantwoordelijk voor ongeveer één procent van de Nederlandse elektriciteitsproductie.
