Fotonica, wat
is dat eigenlijk? Kort gezegd is het de wisselwerking tussen fotonen (licht) en elektronen (elektronica).
Bij dit schakelen via licht draait het om componenten die elektrische stroom
omzetten in licht en dan met name lichtbronnen als led en laser maar ook tft en
lcd, en elementen die licht omzetten in elektrische stroom.
PV
Voorbeeld van een toepassing binnen de installatietechniek is de zonnecel
waarmee de energie van zonlicht wordt omgezet in elektriciteit. Maar overal
waar snellere dataverbindingen of betere monitoring van data wenselijk is,
liggen mogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan de zorg, aan telecom, beveiliging,
transport en natuurlijk internet.
Dat laatste vraagt inmiddels om actie op korte termijn, want datacenters en
routers zitten bijna aan hun maximale capaciteit, met name door de groei van social
media en het gebruik van mobiel internet. Naar verwachting kan fotonica de
traditionele elektronische technologie – nu zo`n 50 jaar oud – vervangen en het
capaciteitsprobleem oplossen.
Energie
Fotonica kan ook bij de energievoorziening een belangrijke taak krijgen. Nu
wordt die nog geregeld door centrale units die voor een bijna constante stroom
zorgen. Maar omdat de vraag naar duurzame energie stijgt en die niet altijd
geleverd kan worden, zijn er centrales nodig die inspringen bij tekorten. Om
die vraag te kunnen monitoren en – letterlijk – snel te kunnen schakelen, is geïntegreerde fotonica nodig. Data via licht
gaat veel sneller dan data via elektronen, er wordt dan niet meer in milliseconden
maar in nanoseconden gemeten. Vertragingen zijn daarmee verleden tijd. Een
groot voordeel van fotonica is dat het heel energiezuinig is. Daarnaast zijn fotonen
door de hogere lichtfrequenties niet erg omgevingsgevoelig. Data kan door
middel van fotonica sneller en betrouwbaarder worden overgebracht.
Smart grids en telecom
Smart grids kunnen zorgen voor een balans van vraag en aanbod in de opwekking
en afname van elektrische energie. Daar wordt al mee geëxperimenteerd, en het
is de bedoeling om in vijf jaar tijd 500.000 gebouwen in Nederland aan te sluiten
op een smart grid binnen het project Smart Grid Evolution. Dat wordt dan het
grootste decentrale netwerk op deze schaal. Het monitoren van de energieniveaus
vraagt om veel dataverkeer, en dus is fotonica hier goed toepasbaar.
Bij de ontwikkeling van smart grids zijn installateurs een belangrijke factor.
Maar ook in de telecom wordt veel werk verwacht. Telecom is een sector die snel
verandert en waar fotonica toe te passen is. Op dit moment wordt bij de telecomvoorzieningen
in huis nog veel coax en koper gebruikt. Buiten de particuliere markt is
glasvezel inmiddels gemeengoed om in een grotere bandbreedte te kunnen
voorzien. In huis is die bandbreedte ook nodig, niet alleen om de connectie met
de smart grids te maken, maar ook voor allerlei andere voorzieningen. Een deel van de aansluiting zal
draadloos verlopen, en fotonica biedt daar oplossingen voor.
Er wordt op dit moment hard gewerkt om fotonica te vervolmaken en dat biedt straks
allerlei mogelijkheden voor elektrotechnische installatiebedrijven. In de nabije
toekomst zal de vraag naar goede installateurs met kennis van fotonica
toenemen. Het is dus goed om de ontwikkelingen in de gaten te houden en mee te
bewegen.
Tekst: Marion de Graaff
Foto: Pixabay
