Met de verplichting wil de minister een jaarlijkse energiebesparing van 8 petajoule realiseren. Ter indicatie: per jaar gebruikt heel Nederland 3.000 petajoule. Het gaat de eigenaren van kantoren in totaal naar schatting 860 miljoen euro kosten. Die investering moeten ze binnen 3 tot 6,5 jaar terug kunnen verdienen, denkt Blok.
De minister baseert zich op een rapport van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB). Er geldt een uitzondering voor kleine kantoren (onder de honderd vierkante meter) en rijksmonumenten die als kantoorpand gebruikt worden. Op dit moment heeft ongeveer 40 procent van de kantoren energielabel D of lager. Om label C te halen moeten de meeste eigenaren relatief kleine investeringen doen, zoals de aanleg van zuinige verlichting. Maar het vaker zullen de maatregelen ingrijpender zijn. Er zullen isolatiemaatregelen getroffen moeten worden en er zullen investeringen nodig zijn in duurzame installatietechniek zoals zonne-energiesystemen en warmtepompen.
Warmtepompen
De Dutch Heat Pump Association (DHPA), de brancheorganisatie voor fabrikanten en importeurs van warmtepompen, juicht het besluit van de minister toe. “En dat is niet enkel vanwege het zakelijk belang voor de warmtepompsector, maar ook het bredere belang van verduurzaming in het algemeen,” reageert DHPA-voorzitter Peter Wagenaar. “Het SER akkoord en het Klimaatakkoord van Parijs maken concrete regelgeving die verduurzaming afdwingt noodzakelijk. Want met verleiden en communiceren komen we er niet uit. De utiliteit biedt een variëteit aan types gebouwen die vaak op economische gronden prima verduurzaamd kunnen worden, maar wat gewoon niet gebeurt. De maatregel van minister Blok, maakt duidelijkheid dat wat hem betreft de vrijblijvendheid voor bedrijfsmatig gebruikte gebouwen voorbij is. Eigenaren en gebruikers moeten nu écht aan de slag.”
Meer leegstand
Blok gaat ervan uit dat de investeringen worden terugverdiend met hogere huren, in combinatie met lagere energielasten voor de huurder. De zakelijke tak van de Nederlandse Vereniging van Makelaars, NVM Business, maakt zich zorgen over de `kansarme` kantoorpanden die nu al niet opgeknapt worden omdat er te weinig animo van huurders is. Dat zijn vooral panden buiten de Randstad, waar de markt nu al niet erg goed is. Eigenaren zullen die kosten niet terugverdienen en de panden uiteindelijk laten slopen, denkt Marco Kreuger van NVM Business. Hij verwacht dat de totale leegstand van kantoorpanden door de maatregel groeien met 0,9 procent zal groeien. Blok zint ook op maatregelen om winkels en fabrieken te dwingen hun panden beter te isoleren.
Betere controle
Alle bedrijven en instellingen die veel energie gebruiken (meer dan 50.000 kWh of meer dan 25.000 m3 gas), zijn nu al verplicht om energiebesparende maatregelen te nemen als de terugverdientijd onder de vijf jaar ligt. De controle daarop door gemeenten en omgevingsdiensten schiet tekort. Het kabinet stelt daarom twintig extra toezichthouders voor de omgevingsdiensten beschikbaar; die zijn sinds deze maand actief. Zij helpen ook bij regionale projecten voor energiebesparing. Betere controle levert in 2023 ruim 16 petajoule besparing op.
