“Ziekenhuizen zijn bedoeld om mensen beter te maken”, zegt Frans Rasenberg. Hij geniet als wetenschappelijk onderzoeker van luchtkwaliteit veel aanzien in binnen- en buitenland. Informatie uit zijn onderzoek wordt gebruikt voor de ontwikkeling van nieuwe technieken, onder andere door de Finse multinational Halton en de WHO. “Als patiënt mag je ervan uit gaan dat ziekenhuizen veilige en gezonde gebouwen zijn. Maar er lopen mensen rond met allerlei ziektekiemen en er wordt overvloedig gebruik gemaakt van desinfecterende middelen en schoonmaakproducten. Die stoffen lossen op, verdampen, maar blijven wel in de lucht rondzweven.”
Luchtbeweging zien
Rasenberg ontdekte met de door hem ontwikkelde instrumenten dat de lucht in een ruimte nooit helemaal stil staat. Er is altijd een minimale beweging; ook zonder ventilatie. Want mensen geven allemaal een beetje warmte af aan de lucht en die warme lucht stijgt naar het plafond, waardoor het in de ruimte langzaam warmer wordt. Reiniging door het inblazen van schone lucht gebeurt weliswaar, maar niet op de juiste manier. Want, zo toonde Rasenberg aan, de verse lucht bereikt maar een klein deel van de ruimte. De meeste lucht, inclusief vervuiling, blijft hangen.
De oplossing voor dit probleem is vrij eenvoudig. Door een ander soort ventilatierooster te gebruiken kan de lucht in de hele ruimte in beweging komen. Daarmee wordt alle vervuilde lucht effectief verwijderd en blijft de temperatuur op peil. De roosters worden onder meer toegepast bij de bouw van dertien nieuwe operatiekamers in Helsinki. Het effect is, dat de hele operatiekamer verzekerd is van schone lucht, in plaats van een klein gebiedje op de plek waar wordt geopereerd. Diezelfde oplossing kan worden gebruikt in alle andere ruimten in het ziekenhuis en in andere openbare gebouwen.
Nederlandse situatie
Het probleem van de ongezonde lucht is in Nederland wel bekend, ook bij de directies van de gebouwen. Rasenberg erkent dat er net als in het buitenland moet worden geïnvesteerd om de luchtkwaliteit te verbeteren. Maar als patiënten sneller genezen en korter in het ziekenhuis liggen wordt die investering snel terugverdiend. “Er gaat in de medische wereld veel tijd en geld naar onderzoek om nieuwe medicijnen te ontwikkelen. Ik ben ervan overtuigd dat schone lucht het nieuwe medicijn is.”
